De Bestuurlijke Procedure: De Bezwaarfase

Hoe maakt u bezwaar tegen een besluit?

Een bestuursrechtelijke procedure is een rechtszaak tegen de overheid. De Algemene wet bestuursrecht (Awb) vermeldt de termijnen die de overheid, en u als niet-overheid, maar ook de bestuursrechten in acht moeten nemen.

Het bestuursprocesrecht is een onderdeel van het bestuursrecht. Bestuurlijke procedures verlopen nagenoeg allemaal op dezelfde manier. Het bestuursorgaan neemt een besluit. Betreft het een beslissing die betrekking heeft op 1 persoon (1 groep personen) dan heet dit een beschikking. Daartegen kunt u meestal bezwaar maken. Het bestuursorgaan beslist op uw bezwaar. Bent u het hier niet mee eens, dan kunt u in beroep. Daarna heeft u nog de mogelijkheid van hoger beroep.

Hieronder treft u aan wat u in ieder geval moet weten over het bezwaar en de bezwaarfase.

Bezwaar

De bezwaarfase begint met het primaire besluit, waartegen bezwaar kan worden gemaakt en eindigt met een beslissing op bezwaar van dat bestuursorgaan dat het primaire besluit heeft genomen.

• Voor het indienen van bezwaar heeft u geen advocaat nodig. Een advocaat kan u natuurlijk wel daarbij helpen.
• Alleen een belanghebbende kan bezwaar indienen tegen een besluit.
• U kunt geen bezwaar maken tegen besluiten over algemene regels (die gelden voor bijvoorbeeld alle burgers).
• U maakt bezwaar tegen een besluit of beschikking door het schrijven van een brief aan de overheidsinstantie/bestuursorgaan die de beslissing heeft genomen.
• U kunt ook een getuige of deskundige een verklaring laten afleggen (u doet er verstandig aan op voorhand te informeren naar de kosten).
• Tijdens de bezwaarprocedure worden alles opnieuw bekeken (vaak adviseert een aparte commissie het bestuursorgaan).
• Indien u zelf bezwaar maakt, dan kost een bezwaar u in beginsel niets.

Het bezwaarschrift

• LET OP: Het bezwaar moet worden ingediend binnen 6 weken nadat de beslissing is genomen.
• In uw bezwaarbrief moet het volgende staan:
  • Naam, adres en de datum;
  • Tegen welke beslissing u bezwaar maakt (voeg een kopie van de beslissing bij)
  • Waarom u het niet een bent met deze beslissing (desgewenst voorzien van bewijsstukken).
  • Een verzoek om vergoeding van de kosten die u heeft gemaakt (krijgt u gelijk en wordt de beslissing herroepen, dan krijgt u een deel van uw kosten vergoed).
  • Uw handtekening.

• Verstuur de brief aangetekend. Het gaat erom dat u desgewenst bewijzen dat u het bezwaar tijdig heeft ingediend.
• Heeft u niet genoeg tijd, dan kunt u ook een voorlopig bezwaarschrift indienen. U geeft aan tegen welke beslissing u bezwaar maakt. U verzoekt dan om een datum waarop u de gronden van uw bezwaar kan onderbouwen. Die heet een pro forma bezwaar.

De hoorzitting

Na ontvangst van het bezwaarschrift vindt er een hoorzitting plaats. Tijdens de hoorzitting krijgt u de kans uw bezwaren mondeling toe te lichten.

Geen schorsende werking

• Het besluit blijft in de tussentijd wel van kracht. Een bezwaar heeft geen schorsende werking.
• Heeft het van kracht blijven van de beslissing ernstige gevolgen voor u, dan kan bij de rechtbank een voorlopige voorziening worden aangevraagd. Dit is een voorlopige, tijdelijke beslissing van de rechter.

De beslissing op bezwaar

• In principe moet het bestuursorgaan binnen 6 weken na ontvangst van het bezwaar een uitspraak doen. Dit heet een “beslissing op bezwaar”. Deze beslissing mag het bestuursorgaan voor ten hoogste 6 weken uitstellen. Het besluit is direct van kracht.
• Verder uitstel voor een beslissing op bezwaar is mogelijk voor zover alle belanghebbenden daarmee instemmen, dan wel voor zover de indiener van het bezwaarschrift daarmee instemt en andere belanghebbenden daardoor niet in hun belangen worden geschaad.
• Het bestuursorgaan kan de beslissing uitstellen indien dit nodig voor de naleving van wettelijke procedurevoorschriften (bijvoorbeeld opnieuw horen door nieuwe feiten en omstandigheden)

• Het bestuursorgaan kan 2 dingen besluiten:
  • 1) De beslissing waartegen bezwaar is gemaakt wordt vernietigd. Er volgt een nieuwe beslissing;
  • 2) De beslissing waartegen bewaar is gemaakt wordt gehandhaafd. Bent u het hiermee niet een, dan kunt u van dit besluit in beroep.

De duur van de bezwaarfase

Volgens de Awb hoeft de bezwaarfase maar 12 tot 18 weken te duren. In de praktijk duurt de bezwaarfase vaak langer. De onvoorspelbaarheid van de duur van en bestuursrechtelijke procedure houdt verband met het grote aantal factoren dat daarop invloed kan hebben. Die factoren kunnen zowel van de zijde van het bestuursorgaan zijn als van de belanghebbende die bezwaar maakt (bijvoorbeeld als deze een pro forma bezwaar indient en om een termijn vraagt om de gronden van bezwaar aan te vullen of als deze bijvoorbeeld een onvolledig bezwaarschrift indient).

U kunt het bestuursorgaan ook vragen om in te stemmen met een rechtstreeks beroep bij de bestuursrechter. Bij het rechtstreekse beroep wordt de bezwaarprocedure overgeslagen.